شعر شناسی ادبیات فارسی

سید محسن سادات خلردی

شعر شناسی ادبیات فارسی

سید محسن سادات خلردی

مُستَزاد شعری است که به آخر هر مصراع آن، واژه یا واژه­ هایی افزوده شود.

 

*افزوده­ ها، معنی مصراع پیشین و یا پَسین خود را کامل می­ کنند.

 

*این افزوده‌ها همه وزن یکسانی دارند و با مصراع قبل از خود نیز هم وزن‌اند.

 

*با افزودن واژه ، عبارت یا جملۀ موزون و هماهنگی به پایان مصراعهای شعر  در قالب های مختلف مانند:  قطعه ، غزل ، رباعی ، می‌توان مستزادی سرود.

 

*به دلیل کلمات اضافه شده در پایان هر مصراع آن را «مُستزاد» می‌گویند.

 

*ساختار و نحوه قرارگیری قافیه در مُستزاد :

مصراع (1)_____________×     افزوده ____×

مصراع (2)_____________×     افزوده ____×

مصراع (3)_____________#     افزوده ____#

مصراع (4)_____________×     افزوده ____×

 مصراع (5)_____________&    افزوده ____&

مصراع (6)_____________×     افزوده ____×

 

توضیح : قافیه افزوده ها بر اساس مصرعی که به آن اضافه شده اند ساخته میشود.

 

 

قالب شعر: مُستزاد        

شاعر: عباس خوش عمل کاشانی

دل مـردان خـدا راست ز تـو نـور حیـات        یـا قتیـل العبرات

شـده محکم ز مناجـات تــو ارکـان صلات        یـا قتیـل العبرات

بـابـی انـت و  اُمّـی گـل گـلـزار رسـول         راحت جان بتول

مرتضی سیرت و صورت حسن و حمزه صفات      یـا قتیـل العبرات

مـا ز نـور تـو رسیدیـم بـه سـر منـزل عشق       ای قرار دل عشق

چون تو مصباح هدی هستی و کشتی نجات        یـا قتیـل العبرات

 

 

قالب شعر: مُستزاد     

امشب به صحرا بی کفن جسم شهیدان است      شام غریبان است

بـر غُربـتِ آلِ رسـول عـالَم پـریشـان است      شام غریبان است

امشـب بــه دشت کـربـلا  نالـان یتیمانـنـد     چون نِی در افغانند

بـر خاک، بـی غسل و کفـن  رَعنـا جواناننـد      خوابیـده عُـریانند

امشب عیـال مصطفـی در گوشـه ی صحـرا       بی منزل و مأوا

امـوالـشان تـاراج کیـن از فـرقـه ی اعـداء       ای آه و واویـلا

امشب بـه دشت کربـلا زینب عـزادار است       بر غـم گرفتار است

امشب سکینـه از غـم و داغ پــدر زار است       از دیده خونبار است

امشب تـن پـاک حسیـن در قتلگـاه بی سر       با اکبر و اصغـر  

رأس  بـریــده  در  تـنـور  خـولـی کافــر       در بین خاکستر

تنها امکان ارسال نظر خصوصی وجود دارد
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی
نظر شما به هیچ وجه امکان عمومی شدن در قسمت نظرات را ندارد، و تنها راه پاسخگویی به آن نیز از طریق پست الکترونیک می‌باشد. بنابراین در صورتیکه مایل به دریافت پاسخ هستید، پست الکترونیک خود را وارد کنید.